दरवर्षी 12 जून रोजी ‘जागतिक बाल कामगार विरोध दिवस’ म्हणून साजरा केला जातो. त्याची सुरुवात आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटनेने 2002 मध्ये केली होती. त्यानंतर, दरवर्षी 12 जून रोजी बाल कामगार बंदी दिवस साजरा केला जात. 14 वर्षाखालील मुलं मजुरी न करता शिक्षणाकडे लक्ष द्यावे म्हणून. म्हणून त्यांच्या शिक्षणाबद्दल लोकांना जागरूक करणे हा त्याचा मुख्य हेतू आहे. या वर्षाची थीम जागतिक संकटातील बालकामगारांवर होणाऱ्या संकटाचा परिणाम आहे. आज आपण जागतिक बालकाम विरोधी दिनाबद्दल संपूर्ण माहिती (world day against child labour information in marathi) जाणून घेणार आहोत.
बाल कामगार विरोधी दिवसाचा इतिहास
आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटना ही संयुक्त राष्ट्रांची शाखा आहे. ही संघटना कामगार आणि कामगारांच्या हक्कांसाठी नियम बनवते, त्यांचे काटेकोरपणे पालन केले जाते.
आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटनेला यासाठी अनेक वेळा पुरस्कारही देण्यात आला आहे. आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटनेने प्रथमच आंतरराष्ट्रीय स्तरावर बाल कामगार थांबविणे किंवा बंदी घालण्याचा आग्रह धरला होता. त्यानंतर 2002 मध्ये सर्वानुमते कायदा मंजूर करण्यात आला. या कायद्यानुसार 14 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलांचे श्रम करणे हा गुन्हा मानला जातो. यावर्षी प्रथमच 12 जून रोजी बाल कामगार निषेध दिन साजरा करण्यात आला.
भारतात बाल कामगार निषेध दिन
भारतात बाल कामगारांची संख्या सुद्धा मोठ्या प्रमाणात आहे. भारतात बाल कामगारांची सुद्धा तस्करी केली जाते. या संदर्भात केंद्र व राज्य सरकार कौतुकास्पद पावले उचलत आहेत. यासाठी 1986 मध्ये पहिला बाल कामगार बंदी आणि नियमन कायदा करण्यात आला. या कायद्यानुसार 14 वर्षाखालील मुलांना मजुरी करणे बेकायदेशीर ठरविले गेले. याद्वारे भारतीय राज्यघटनेचा अनुच्छेद 23 मुलांना धोकादायक उद्योग आणि कारखान्यांमध्ये काम करण्यास परवानगी देत नाही. तर कलम 45 अंतर्गत देशातील सर्व राज्यांना 14 वर्षाखालील मुलांना मोफत शिक्षण देणे बंधनकारक करण्यात आले आहे.
हे सुध्दा वाचा:- जागतिक थॅलेसेमिया दिनाची इतिहास तुम्हाला माहित आहे का?
जागतिक बालकामगार विरोध दिनाची थीम
2024 च्या जागतिक बालकामगार विरोध दिनाची थीम आहे “मुलांना कामगार बनवू नका: जगात बालमजुरी संपवण्यासाठी कृती करा”.
ही थीम बालमजुरीच्या समस्येवर त्वरित आणि निर्णायक कारवाई करण्याची आवश्यकता अधोरेखित करते. यात मुलांना शाळेत पाठवणे, त्यांना योग्य संधी उपलब्ध करून देणे आणि त्यांचे शोषण होण्यापासून संरक्षण करणे समाविष्ट आहे.
Note- मित्रांनो तुम्हाला ही पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.
