मित्रांनो स्वयम पोर्टल (swayam portal) हे भारत सरकारने सुरू केलेले ऑनलाइन शिक्षण पोर्टल आहे. ज्याद्वारे शिक्षण हे डिजिटल पद्धतीने लोकांपर्यंत पोहोचवायचे आहे. परंतु या पोर्टलचा मर्यादित आवाका, जागरूकतेचा अभाव आणि तंत्रज्ञानाचे कमी ज्ञान यामुळे आतापर्यंत त्याचा वापर फक्त शहरांपुरता मर्यादित नाहीत तर हा कोर्स कोणी पण करु शकत ते पण फ्री मध्ये.
मित्रांनो त्याचा वापर करून अनेकदा ऑनलाइन कोर्स करू इच्छिणारे विद्यार्थीच्या मनात काही प्रश्न नक्कीच निर्माण होतात. जसे की, स्वयम पोर्टल म्हणजे काय? स्वयम पोर्टलवरून ऑनलाइन कोर्स कसा करावा? स्वयम पोर्टलवर ऑनलाइन नोंदणी कशी करावी? असे अनेक प्रश्न आपल्या मनात उपस्थित होतात.चला तर जाणून घेऊया याबद्दलची संपूर्ण माहिती या पोस्टमध्ये.
स्वयम पोर्टल म्हणजे काय? आणि फ्री मध्ये हे कोर्स कसे करता येईल? जाणून घ्या संपूर्ण माहिती | What is swayam portal in marathi
स्वयम पोर्टल्स म्हणजे काय?
स्वयं पोर्टल हे एक ऑनलाइन शिक्षण पोर्टल आहे जे मनुष्यबळ विकास मंत्रालय (MHRD) आणि अखिल भारतीय तंत्रशिक्षण परिषदेने (AICTE) मायक्रोसॉफ्ट, भारत सरकारच्या मदतीने विकसित केले आहे.
भारत सरकारने 1 फेब्रुवारी 2017 रोजी सादर केलेल्या सर्वसाधारण अर्थसंकल्पात “SWAYAM” ऑनलाइन शिक्षण पोर्टलची घोषणा करण्यात आली. ज्याचा शुभारंभ 9 जुलै 2017 रोजी तत्कालीन राष्ट्रपती माननीय प्रणव मुखर्जी यांनी केला होता. स्वयम पोर्टलची निर्मिती शैक्षणिक धोरणाची तीन मूलभूत तत्त्वे – प्रवेश, समानता आणि गुणवत्ता साध्य करण्याच्या उद्देशाने करण्यात आली आहे.
स्वयम पोर्टलबद्दल काही खास गोष्टी
- स्वयम हे ऑनलाइन शिक्षण पोर्टल आहे. जे विद्यार्थ्यांसाठी मोफत आहे. त्यामुळेच पोर्टलवर उपलब्ध असलेला कोर्सही विनामूल्य आहे.
- यावर 9वी ते पोस्ट ग्रॅज्युएशन पर्यंतचे कोर्सेस उपलब्ध आहेत.
- ज्या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्र मिळवायचे आहे. काही शुल्क घेऊन अभ्यासक्रम यशस्वीपणे उत्तीर्ण झाल्यानंतर त्यांना प्रमाणपत्र दिले जाईल.
- SWAYAM पोर्टलवर उपलब्ध अभ्यासक्रमाचे 4 भाग आहेत. व्हिडिओ लेक्चर्स, खास डिझाइन केलेले स्टडी मटेरियल जे डाउनलोड किंवा प्रिंट केले जाऊ शकते. परीक्षांद्वारे स्वयं-मूल्यांकन आणि परीक्षा आणि अंतिम शंकांसाठी प्रश्नमंजुषा ऑनलाइन चर्चा देखील यावर होतात.
- अभियांत्रिकी, विज्ञान, मानविकी, भाषा, वाणिज्य, व्यवस्थापन, ग्रंथालय, शिक्षण इत्यादी विषयांवरील अभ्यासक्रम पोर्टलवरच उपलब्ध आहेत.
स्वयम पोर्टल कसे वापरावे? |How to Use Swayam Portal in marathi?
- पोर्टल स्वतः वापरण्यासाठी, तुम्हाला पोर्टलच्या अधिकृत वेबसाइटवर जावे लागेल. स्वयं पोर्टलची अधिकृत वेबसाइट www.swayam.gov.in आहे.
- तुम्हाला हवे असल्यास, तुम्ही तुमच्या Android फोनवर पोर्टलचे ॲप डाउनलोड करून देखील वापरू शकता.
- पोर्टलवरच कोर्स वाचण्यासाठी तुम्हाला नोंदणी करावी लागेल. ज्यासाठी तुम्हाला नोंदणी फॉर्ममध्ये विचारलेली आवश्यक माहिती योग्यरित्या भरावी लागेल. नोंदणी केल्यानंतर पोर्टलवर उपलब्ध असलेला कोर्स तुम्ही कधीही वाचू शकता.
स्वयम पोर्टलवरून ऑनलाइन मोफत कोर्स कसा करायचा? |How to Learn from Swayam Portal in marathi
- आम्ही वर नमूद केले आहे की स्वयं पोर्टल हे भारत सरकारचे ऑनलाइन शिक्षण पोर्टल आहे. विद्यार्थी/विद्यार्थ्यांना उच्च दर्जाचे ऑनलाइन शिक्षण देणे हा ज्याचा उद्देश आहे. स्वयम पोर्टलवर उपलब्ध अभ्यासक्रम विद्यार्थ्यांसाठी विनामूल्य आहेत. ज्यामध्ये प्रत्येकजण प्रवेश घेऊन विनामूल्य ऑनलाइन कोर्स करू शकतो.
- परंतु, या पोर्टलवरून ऑनलाइन कोर्स कसा करायचा हे सर्वांनाच माहीत नाही. कारण त्यांना स्वयम पोर्टलच्या नोंदणी प्रक्रियेचे पूर्ण ज्ञान नाही. पोर्टलवरच उपलब्ध असलेल्या अभ्यासक्रमांमध्ये प्रवेश घेण्याची (नोंदणी) करण्याची पद्धत काय आहे हे त्यांना माहीत नाही? त्यामुळे बहुतांश विद्यार्थी पोर्टलवरूनच उच्च दर्जाच्या मोफत शिक्षणापासून वंचित राहत आहेत.
- या समस्येचे निराकरण करण्यासाठी आम्ही हे स्वयम पोर्टल नोंदणी मार्गदर्शक मराठीमध्ये तयार केले आहे. या मार्गदर्शकामध्ये पोर्टलवर आपली नोंदणी कशी करावी? कोर्सेसमध्ये स्वतःहून प्रवेश कसा घ्यावा? स्वयम पोर्टलवरून तुमच्या आवडीचा ऑनलाइन कोर्स कसा करायचा? इत्यादी प्रश्नांची उत्तरे दिली जातील.
स्वयम पोर्टलवर नोंदणी कशी करावी? |SWAYAM Portal Registration Process in marathi
खाली पोर्टलवरच नोंदणी प्रक्रिया टप्प्याटप्प्याने स्पष्ट केली जात आहे. प्रत्येक स्टेप्स काळजीपूर्वक वाचा आणि सांगितल्याप्रमाणे करा. पोर्टलवर तुम्ही सहजपणे नोंदणी करू शकाल.
- सर्वप्रथम, तुम्हाला तुमच्या संगणकावर पोर्टल स्वतः उघडावे लागेल. लक्षात ठेवा ही एक अतिशय भारी सामग्रीची वेबसाइट आहे. म्हणूनच स्वतःची नोंदणी करण्यासाठी तुम्हाला ते संगणकातच उघडावे लागेल.
- जेव्हा पोर्टल स्वतः तुमच्या समोर उघडेल. तर तुम्ही तुमच्या उजवीकडे कोपऱ्यात वरील Register वर क्लिक करा.
- Register वर क्लिक केल्यानंतर पोर्टलवर लॉग इन करण्यासाठी तुमच्यासमोर वेगवेगळे पर्याय उघडतील. येथून तुम्हाला Sign up now वर क्लिक करावे लागेल.
टीप: तुम्ही पोर्टलवर तुमचे Facebook खाते, Google खाते किंवा Microsoft खाते द्वारे नोंदणी देखील करू शकता. परंतु, आम्ही तुम्हाला याची शिफारस करणार नाही. स्वतःसाठी स्वतंत्र खाते तयार करा. आणि आता साइन अप वर क्लिक करा.
- आता साइन अप करा वर क्लिक केल्यानंतर, स्वयम नोंदणी फॉर्म तुमच्या समोर उघडेल. या फॉर्मचे दोन भाग आहेत. त्यामुळे ती काळजीपूर्वक वाचा आणि विचारलेली माहिती अचूक भरा.
- आता तुम्ही लिहिलेला ईमेल पत्ता. त्याची पडताळणी केली जाईल. ज्यावर SWAYAM एक व्हेरिफिकेशन कोड पाठवेल. व्हेरिफिकेशन कोड विचारण्यासाठी send verification वर क्लिक करा. आणि तुमचे ईमेल खाते उघडा. आणि कोड कॉपी करा.
- आता तुम्हाला व्हेरिफिकेशन कोड लिहून त्याची पडताळणी करावी लागेल.
- ईमेल पडताळणीनंतर तुम्हाला फॉर्मचा दुसरा भाग भरावा लागेल. म्हणजे खालील पर्याय. आणि सर्व माहिती भरल्यानंतर Create वर क्लिक करा.
- Create वर क्लिक केल्यानंतर SWAYAM Agreement तुमच्या समोर उघडेल. तुम्ही जे वाचता ते स्वीकारावे लागते. ते स्वीकारण्यासाठी I Agree वर क्लिक करा.
- स्वयम करार स्वीकारल्यानंतर तुमच्यासमोर Update your profile नावाचा दुसरा फॉर्म उघडेल. ज्यामध्ये तुम्हाला तुमच्याबद्दल अधिक माहिती द्यावी लागेल.
- जेव्हा तुम्ही तुमचे प्रोफाइल अपडेट करता त्यानंतर तुम्हाला ही माहिती सेव्ह करावी लागते. यासाठी खालील SAVE & CONTINUE बटणावर क्लिक करा. आणि जोरात ओरडला… हुर्रे! कारण आता स्वयम पोर्टलवर तुमची नोंदणी पूर्ण झाली आहे.
हे सुध्दा वाचा:- ब्लॉगिंगमध्ये प्रसिद्धी मिळवण्यासोबतच कमाई करू शकता
पोर्टलवरूनच कोर्स निवडून नावनोंदणी करा? |Course Selection and Enrollment Process
आता तुम्ही पोर्टलवर स्वतःची नोंदणी करायला शिकलात. यानंतर, तुम्हाला शेवटच्या टास्कमध्ये नावनोंदणी करावी लागेल म्हणजे स्वतःसाठी एक कोर्स निवडून. जेणेकरून तुम्ही स्वतःहून अभ्यास सुरू करू शकता. अभ्यासक्रम नावनोंदणी प्रक्रिया खाली स्पष्ट केली आहे. तुम्ही ते वाचा आणि स्टेप बाय स्टेप फॉलो करा.
- सर्वप्रथम पोर्टलवरच लॉग इन करा. (जर तुम्ही आधीच स्वयम नोंदणी केली असेल.) आणि जर तुम्ही आत्ताच स्वयम नोंदणी केली असेल, तर तुम्हाला हे करण्याची गरज नाही. असे केल्यावर तुमच्या समोर स्वयम डॅशबोर्ड उघडेल.
- येथून तुम्ही All Courses वर क्लिक करा. असे केल्याने, स्वतः उपलब्ध असलेले सर्व अभ्यासक्रम तुमच्यासमोर उघडतील. येथून तुम्ही तुमच्या आवडीचा अभ्यासक्रम निवडा. आणि त्यावर क्लिक करा. स्वयम वरील अभ्यासक्रम श्रेणी, भाषा, शिकण्याचा मार्ग किंवा स्तर, अभ्यासक्रम रेटिंग, संस्था, विद्याशाखा, कोर्स क्रेडिट्स इत्यादी फिल्टरद्वारे शोधले जाऊ शकतात.
- तुम्हाला कोर्स सापडला आहे असे आम्ही गृहीत धरत आहोत.
- कोर्स पेजमध्ये तुम्हाला एनरोल नाऊ बटण दिसेल. त्यावर क्लिक करून तुम्ही त्या कोर्समध्ये प्रवेश घ्याल. आणि अभिनंदनाचा संदेश तुमच्या समोर येईल. याचा अर्थ तुम्ही या कोर्समध्ये यशस्वीपणे प्रवेश घेतला आहे.
या पोर्टल संबंधित काही प्रश्न व त्यांची उत्तरे |Swayam FAQ in marathi
स्वयम पोर्टलवरून (कोर्सेस) कसे अभ्यासावे?
स्वयम पोर्टलवरून अभ्यास करण्यासाठी, तुम्ही प्रथम “स्वयम पोर्टल” वर जाऊन नोंदणी करणे आवश्यक आहे. यानंतर, तुम्हाला तुमच्या आवडीच्या अभ्यासक्रमात नावनोंदणी करावी लागेल. अभ्यासक्रमात प्रवेश घेतल्यानंतर विद्यार्थी अभ्यास करू शकतात.
स्वयम पोर्टलवरून कोण अभ्यास करू शकतो?
ज्या व्यक्तीने स्वतः पोर्टलवर प्रवेश केला आहे. प्रत्येकजण येथून विनामूल्य अभ्यास करू शकतो. मग तो कोणत्याही देशाचा रहिवासी असो.
स्वयम मधून कोणते स्तर (मानक आणि शिस्त) अभ्यासक्रम केले जाऊ शकतात?
स्वयम मधून इयत्ता 9वी ते पदव्युत्तर स्तरापर्यंतचे अभ्यासक्रम करता येतात. कला, विज्ञान, मानविकी, अभियांत्रिकी, तंत्रज्ञान, कायदा, वैद्यक, कृषी इत्यादी विषयांचे अभ्यासक्रम येथे उपलब्ध आहेत.
स्वयम पोर्टलवरून कोर्स करण्यासाठी पात्रता काय आहे?
कोणतीही विहित पात्रता नाही. परंतु, तुम्ही कोर्स-पेजवर विशिष्ट कोर्सची पात्रता तपासू शकता.
एका विद्यार्थ्याला एकापेक्षा जास्त अभ्यासक्रमांमध्ये प्रवेश घेता येईल का?
तुम्ही एकाच वेळी एकापेक्षा जास्त अभ्यासक्रमांचा अभ्यास करू शकता.
स्वयम कोर्सेसमध्ये नावनोंदणी करण्यासाठी काही कालमर्यादा आहे का?
अभ्यासक्रमांमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी एक कालमर्यादा आहे आणि ती नाही. वास्तविक येथे दोन प्रकारचे अभ्यासक्रम दिले जातात. प्रथम, अनुसूचित अभ्यासक्रम आणि दुसरे स्वयं-गती अभ्यासक्रम. अनुसूचित अभ्यासक्रमांमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी मुदत आहे. आणि सेल्फ-पेस कोर्सेससाठी वेळ मर्यादा नाही. त्याची माहिती कोर्स-पेजवर उपलब्ध आहे.
स्वयम अभ्यासक्रमांसाठी कोणतीही पदवी किंवा प्रमाणपत्र दिले जाते का?
ही बाब विद्यार्थ्यांवर अवलंबून आहे. तुम्हाला कोणत्याही कोर्सचे प्रमाणपत्र घ्यायचे असेल तर त्याची माहिती द्यावी लागेल. त्यानंतर यशस्वीरित्या अभ्यासक्रम पूर्ण केल्यानंतर तुम्हाला संबंधित संस्थांकडून प्रमाणपत्र दिले जाते.
हे प्रमाणपत्र सरकारचे आहे का? नोकरी आणि खाजगी नोकऱ्यांमध्ये वैध?
हे संबंधित संस्था, एजन्सी किंवा नियोक्ते यांच्यावर अवलंबून आहे की ऑनलाइन अभ्यासक्रमांबाबत त्यांची मार्गदर्शक तत्त्वे काय आहेत? जर तिने ते स्वीकारले, तर स्व-अधिग्रहित प्रमाणपत्र देखील वैध असेल.
अभ्यासक्रमांशी संबंधित पुस्तके आणि अभ्यास सामग्रीची व्यवस्था कोण करतो?
स्वयम कोर्ससाठी तुम्हाला बाहेरून पुस्तके किंवा नोट्स खरेदी करण्याची गरज नाही. कारण SWAYAM पोर्टलद्वारे अभ्यासाचे साहित्य मोफत दिले जाते.
अभ्यासक्रमाचे अभ्यास साहित्य कोणत्या भाषांमध्ये आणि स्वरूपांमध्ये उपलब्ध आहे?
अभ्यास साहित्याची भाषा तुमच्या अभ्यासक्रमाच्या भाषेवर अवलंबून असते. जर तुम्ही कोर्स लँग्वेज हिंदी निवडली असेल,तर स्टडी मटेरियल देखील फक्त हिंदीमध्ये उपलब्ध असेल. आणि अभ्यास साहित्य मजकूर आणि व्हिडिओ स्वरूपात उपलब्ध करून देण्यात आले आहे.
अभ्यास साहित्य डाउनलोड करता येईल का?
हो मग! तुम्ही विशिष्ट अभ्यासक्रमाशी संबंधित अभ्यास साहित्य डाउनलोड करू शकता. जे तुम्ही कधीही वाचू आणि पाहू शकता.
अभ्यासक्रमांशी संबंधित शंकांचे निरसन कसे केले जाते?
तुम्ही तुमच्या शंकांचे निरसन फोरम्स आणि ग्रुप डिस्कशनद्वारे करू शकता. याशिवाय, तुम्ही संबंधित प्राध्यापकांना वैयक्तिक संदेश देखील पाठवू शकता.
SWAYAM मधून कोर्स करण्यासाठी कोणत्या तांत्रिक गरजा आहेत म्हणजेच उपकरणे आवश्यक आहेत?
स्वयम कोर्सेस ऍक्सेस करण्यासाठी तुमच्याकडे कॉम्प्युटर, लॅपटॉप किंवा स्मार्टफोन असणे आवश्यक आहे. ज्यामध्ये एक चांगला स्पीड इंटरनेट कनेक्शन देखील आहे. तरच तुम्ही स्वतः ऑनलाइन अभ्यास करू शकता.
Note- मित्रांनो तुम्हाला ही Swayam Portal Information In Marathi पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.
