मित्रांनो गेंडा हा जंगलात राहणारा एक भव्य प्राणी आहे. त्यांची जाड त्वचा आणि शिंगे त्यांना मजबूत बनवतात. लोकांना गेंडे पाहणे आवडते आणि ते अत्यंत लोकप्रिय आहेत. पण त्यांचे योग्यरित्या संरक्षण केले जात नाही. गेंडे या पृथ्वीतलावर धोक्यात असलेले प्राणी आहेत कारण ते शिकारी, जंगलतोड आणि इतर अमानवी प्रथांमुळे प्रभावित आहेत. जागतिक गेंडा दिवस आपल्याला या प्राण्याचे महत्त्व समजण्यास मदत करतो.
दरवर्षी 22 सप्टेंबर रोजी अनेक लोक साजरा करतात. जागतिक गेंडा दिवस आपल्याला हे प्राणी जगण्यासाठी कसे धडपडत आहेत आणि ते किती धोक्यात आहेत हे समजून घेण्यास मदत करते. त्यांना नामशेष होण्यापासून वाचवण्याचे मार्ग शोधले पाहिजेत. यावर्षी जागतिक गेंडा दिवस 2023 शुक्रवार 22 सप्टेंबर रोजी साजरा केला जाणार आहे. अनेक संस्था या दिवशी गेंड्याच्या महत्त्वाबद्दल बोलतात जेणेकरून लोक त्यांच्या संरक्षणासाठी पुढाकार घेतात.
जागतिक गेंडा दिवस कधी साजरा केला जातो? या दिवसाचा इतिहास आणि महत्त्व जाणून घ्या |World rhino day history in marathi
जागतिक गेंडा दिवसचा इतिहास काय आहे?
जागतिक गेंडा दिवस दरवर्षी 22 सप्टेंबर रोजी साजरा केला जातो. 1990 मध्ये आफ्रिकेत गेंड्याच्या संकटाला सुरुवात झाली. 2010 पर्यंत ते देशव्यापी संकट बनले व लोकांना समजले की गेंडे धोक्यात येत आहेत म्हणून त्यांनी या समस्येबद्दल त्यांच्या चिंता व्यक्त केल्या. त्या वेळी संपूर्ण पृथ्वीतलावर फक्त 30,000 गेंडे जिवंत होते. त्या काळातच जागतिक वन्यजीव निधी दक्षिण आफ्रिकेने या संकटाबद्दल अधिक बोलण्यासाठी आणि ते थांबवण्याचे मार्ग शोधण्यासाठी जागतिक गेंडा दिवस सुरू केला.
नंतर 2011 मध्ये लिसा जेन कॅम्पबेल नावाच्या एका महिलेने गेंड्याची प्रेमी रिश्जाला एक मेल लिहून जगात गेंड्याच्या किमान पाच प्रजाती जिवंत पाहण्यात रस व्यक्त केला. अशा प्रकारे जागतिक गेंडा दिवस अस्तित्वात आला आणि देशभरातील लोक दरवर्षी त्याच तारखेला तो साजरा करतात.
हे सुद्धा वाचा:- जागतिक ओझोन दिवस का साजरा केला जातो? तो साजरा करण्यामागील कारण काय आहे?
जागतिक गेंडा दिनाचे महत्त्व काय आहे?
जागतिक गेंडा दिनानिमित्त विविध संस्था आणि प्राणी प्रेमी आपण जगात गेंड्यांचे संरक्षण कसे करू शकतो याबद्दल बोलतात. चांगले वातावरण निर्माण करण्यासाठी आपण सर्वांनी छोटी पावले उचलली पाहिजेत जेणेकरून ते टिकून राहू शकतील. गेंडे सध्या धोक्यात असल्याने आपण त्यांना दीर्घकाळात नामशेष होण्यापासून रोखले पाहिजे. त्यांच्या मृत्यूला कारणीभूत ठरणाऱ्या कारवाया आपण थांबवायला हव्यात. हा दिवस अत्यंत महत्त्वाचा आहे कारण तो आपल्याला प्राण्यांबद्दल अधिक समजून घेण्यास आणि त्यांचे संरक्षण कसे करायचे हे पटवून देण्यास मदत करतो.
जागतिक गेंडा दिवस का साजरा केला जातो?
सर्रासपणे होणारी शिकार, हवामान बदलाचा परिणाम आणि त्यांच्या नैसर्गिक वातावरणाला होणारा त्रास यामुळे गेंड्याच्या प्रजाती नष्ट होण्याच्या धोक्यात आहेत. जागतिक गेंडा दिवस जगभरातील गेंड्यांच्या प्रजातींचे संरक्षण आणि संवर्धन करण्याच्या तातडीच्या गरजेबद्दल जागरूकता पसरवण्याच्या महत्त्वपूर्ण महत्त्वाची वार्षिक आठवण म्हणून कार्य करते.
जागतिक गेंडा दिवस कोणी सुरू केला?
2010 मध्ये WWF-दक्षिण आफ्रिकेने पहिल्यांदा जागतिक गेंडा दिवस जाहीर केला होता. झिम्बाब्वे येथील कार्यकर्त्या लिसा जेन कॅम्पबेल आणि ॲनामिटिसीच्या संस्थापक आणि जेनिस ब्राउन यांनी त्या वेळी गंभीर शिकारीमुळे धोक्यात आलेल्या गेंड्याच्या दुर्दशेवर प्रकाश टाकला होता.
गेंडा का महत्त्वाचा आहे?
आफ्रिकेतील सवानासाठी गेंडे महत्त्वाचे आहेत. हे megaherbivores गवताळ प्रदेशात तासनतास चरतात, जे वनस्पतीची रचना राखते, नवीन वाढीस प्रोत्साहन देते आणि त्या बदल्यात हत्ती, झेब्रा, काळवीट आणि म्हैस यांसारख्या इतर शाकाहारी प्राण्यांसाठी अतिरिक्त अन्न आणि चरण्यासाठी जागा प्रदान करतात.
गेंड्यांसाठी कोणता देश प्रसिद्ध आहे?
आशियाई गेंड्यांच्या तीन प्रजाती आहेत. भारत आणि नेपाळमध्ये आढळणारा मोठा एक शिंगे असलेला गेंडा; सुमात्रा आणि बोर्नियो बेटांवर आढळणारा सुमात्रन गेंडा; आणि जावान गेंडा जो फक्त जावा, इंडोनेशिया बेटावर एका संरक्षित क्षेत्रात आढळतो.
Note- मित्रांनो तुम्हाला World rhino day information in marathi ही पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.
