मित्रांनो तुम्ही कधी विचार केला आहे का की कोणताही घन पदार्थ कोणत्याही द्रवावर का तरंगतो, तो का बुडत नाही, पण सर्व घन पदार्थ दगडासारखे का तरंगत नाहीत. दुसरा प्रश्न उद्भवतो की कोणतीही वस्तू कशी तरंगते. बर्फ (ice) पाण्याच्या वर का राहतो आणि तो का बुडत नाही. चला तर जाणून घेऊया याचं उत्तर या पोस्टमधे.
बर्फ पाण्यावर का तरंगतो?, चला तर जाणून घेऊया याचं उत्तर |Why ice floats on water in marathi
कोणतीही वस्तू का तरंगते?
मित्रांनो जेव्हा कोणतीही गोष्ट तरंगते तेव्हा ती त्याच्या घनतेवर अवलंबून असते. यामागे एक वैज्ञानिक कारण आहे आणि ते म्हणजे आर्किमिडीजचे तत्व. आपण शाळेत असताना नक्की ऐकल असेल.आर्किमिडीजच्या तत्त्वानुसार, एखाद्या वस्तूला पाण्यावर तरंगण्यासाठी वस्तूच्या वजनाएवढे पाणी विस्थापित करणे आवश्यक आहे. आपल्या सर्वांना माहित आहे की द्रवपदार्थांपेक्षा घन पदार्थांची घनता (Density) जास्त असते. घन पदार्थांमध्ये रेणू एकमेकांशी अधिक घट्ट बांधलेले असतात. ज्यामुळे ते कठोर असतात आणि त्यांचे वजन जास्त असते.
बर्फ पाण्यावर का तरंगतो? | बर्फ पाण्यावर का तरंगतो?
अनेकदा जेव्हा कोणताही द्रव घनात बदलतो तेव्हा त्याचे प्रमाण कमी होते आणि ते जड होते. बर्फ पाण्यावर तरंगतो कारण बर्फाची घनता पाण्यापेक्षा कमी असते. सामान्य भाषेत आपण असे म्हणू शकतो की, बर्फ पाण्यावर तरंगतो कारण तो पाण्यापेक्षा हलका असतो किंवा गोठल्यानंतर बर्फ जास्त जागा व्यापतो, त्यामुळे बर्फाची घनता पाण्याच्या घनतेपेक्षा कमी होते आणि त्यामुळेच बर्फ पाण्यावर तरंगते.
हे सुद्धा वाचा:– भारतात शून्याचा शोध कधी आणि कसा लागला? तुम्हाला माहीत आहे का?
पाण्यातील हायड्रोजन बाँडिंगमुळे ते इतर पदार्थांपेक्षा वेगळे आहे. पाण्याचे रेणू हायड्रोजन बंधांनी जोडले जातात ज्यामध्ये दोन सकारात्मक चार्ज केलेले हायड्रोजन आणि एक नकारात्मक चार्ज केलेला ऑक्सिजन असतो. पाणी 4C च्या खाली थंड होते आणि ते क्रिस्टल जाळी तयार करते, ज्याला सामान्यतः ‘बर्फ’ म्हणतात.
बर्फ तरंगतो कारण ते द्रव पाण्यापेक्षा 9% कमी दाट आहे. दुसऱ्या शब्दांत, बर्फ पाण्यापेक्षा 9% जास्त जागा घेते, म्हणून एक लिटर बर्फाचे वजन एक लिटर पाण्यापेक्षा कमी असते. बर्फापेक्षा जड पाणी असल्याने बर्फ स्थिर होतो, त्यामुळे बर्फ पाण्यावर तरंगू लागतो.
Note- मित्रांनो तुम्हाला ही पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.
