मित्रांनो भारत (India) हा विविधतेचा देश आहे. त्याची समृद्ध संस्कृतीही त्याच्या गौरवशाली इतिहासाबद्दल बोलते. इथे तुम्हाला चारही दिशांना वेगवेगळी संस्कृती पाहायला मिळेल. ज्यात खाण्यापिण्यापासून ते बोलीभाषा आणि वेशभूषेपर्यंतचा फरक आहे. उत्तर ते दक्षिण आणि पूर्व ते पश्चिम 3.287 दशलक्ष चौरस किलोमीटरमध्ये पसरलेल्या भारतात 28 राज्ये आणि 8 केंद्रशासित प्रदेश आहेत. तुम्हाला या सर्व राज्यांची नावं माहीत असतीलच आणि ती भारताच्या नकाशांवरही दिसतात.
पण जेव्हा भारतातील पहिल्या राज्याचा विचार केला जातो तेव्हा फार कमी लोकांना याबद्दल माहिती असते. तुम्हाला भारतातील पहिले राज्य माहीत आहे का? नसेल तर भारताचे पहिले राज्य बनण्याची कहाणी या पोस्टद्वारे आपण जाणून घेणार आहोत. यासोबतच भारतातील राज्यांच्या निर्मितीचीही माहिती मिळेल.
भारतातील पहिले राज्य कोणते होते? जाणून घ्या संपूर्ण माहिती |Which is the 1st state of India?
देशात पूर्वी 500 हून अधिक संस्थानं होती
1947 साली जेव्हा आपल्या देशाला स्वातंत्र्य मिळाले तेव्हा देशात 500 हून अधिक राजे-सम्राटांची राज्ये होती. अशा परिस्थितीत स्वातंत्र्यानंतर, देशाचे तात्पुरते चार भाग झाले. ज्यांना अ, ब, क आणि ड अशी नावे देण्यात आली.
आयोग स्थापन करण्यात आला
- भारतातील राज्याच्या निर्मितीच्या कथेबद्दल बोलताना राज्य पुनर्रचना आयोगाची स्थापना 1953 मध्ये करण्यात आली ज्यामध्ये फजल अली, केएम पणीकर आणि एचएन कुंजरू यांचा समावेश होता.
- त्या वेळी देशात भाषेच्या आधारे राज्य निर्माण करण्याची जोरदार मागणी होत होती जेणेकरून एकाच भाषेचे लोक एकाच ठिकाणी राहू शकतील आणि उत्तम प्रशासनही चालवता येईल.
16 राज्ये आणि 6 केंद्रशासित प्रदेशांची निर्मिती झाली
- राज्य आयोगाने 1956 मध्ये आपला अहवाल सादर केला. ज्यामध्ये 16 राज्ये आणि तीन केंद्रशासित प्रदेश तयार करण्याचे म्हटले होते. पण भारत सरकारने 16 राज्ये आणि 6 केंद्रशासित प्रदेशांची निर्मिती केली.
- आयोगाने स्पष्ट केले होते की कोणत्याही भाषेच्या किंवा संस्कृतीच्या एकाच चाचणीच्या आधारे राज्यांची पुनर्रचना करणे शक्य किंवा इष्ट नाही परंतु आपल्या राष्ट्रीय एकात्मतेच्या हितासाठी संपूर्ण समस्येकडे संतुलित दृष्टीकोन आवश्यक आहे.
- पण नंतरच्या काळात राज्यांच्या निर्मितीमध्ये भाषेचाही विचार करण्यात आला. जेणेकरून स्थानिक पातळीवर उत्तम कारभार होऊन त्या स्थानिक भाषांचाही विकास होऊ शकेल. ज्या ब्रिटिश काळात दुर्लक्षित होत्या.
हे सुद्धा वाचा:– Cyclone, Hurricane आणि Typhoon मधील नेमका फरक काय आहे?
हे भारतातील पहिले राज्य होते?
आता तुम्ही विचार करत असाल की तुम्हाला राज्यांच्या निर्मितीची संपूर्ण कहाणी माहित आहे. परंतु आजपर्यंत भारतातील पहिले राज्य माहित नाही. आम्ही तुम्हाला सांगू इच्छितो की, भारतातील पहिले राज्य आंध्र प्रदेश होते. जे 1 नोव्हेंबर 1956 रोजी स्थापन झाले. भाषेच्या आधारे निर्माण झालेले ते पहिले राज्य होते.
Note- मित्रांनो तुम्हाला ही पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.
