मित्रांनो केंद्रीय मंत्रिमंडळाने राष्ट्रीय क्वांटम मिशनला (National Quantum Mission) मंजुरी दिली आहे. हे मिशन 6,003.65 कोटी रुपयांचे आहे. या अभियानांतर्गत क्वांटम तंत्रज्ञानाशी संबंधित संशोधन आणि विकासावर भर दिला जाईल. या अभियानांतर्गत अनेक उद्दिष्टे असणार आहेत जी पुढील 8 वर्षांत साध्य होण्याची अपेक्षा आहे. क्वांटम तंत्रज्ञान हे भौतिकशास्त्र आणि अभियांत्रिकीशी संबंधित क्षेत्र आहे. यामध्ये क्वांटम मेकॅनिक्सच्या तत्त्वाचा वापर करून नवीन तंत्रज्ञान विकसित केले आहे. क्वांटम मेकॅनिक्स ही भौतिकशास्त्राची एक शाखा आहे. यामध्ये पदार्थ आणि ऊर्जेच्या वर्तनाचे अत्यंत सूक्ष्म पातळीवर विश्लेषण केले जाते.
नॅशनल क्वांटम मिशन म्हणजे काय? ज्याला आज मंत्रिमंडळाने मंजुरी दिली | What is national quantum mission in marathi
क्वांटम सिद्धांताचा वापर काय आहे?
क्वांटम मेकॅनिक्सची तत्त्वे सेमीकंडक्टर, लेझर, ब्ल्यू-रे, ट्रान्झिस्टर, मोबाइल फोन, यूएसबी ड्राइव्ह, एमआरआय, इलेक्ट्रॉन मायक्रोस्कोप आणि अगदी मूलभूत प्रकाश स्विचमध्ये वापरली जातात. शास्त्रीय संगणक ट्रान्झिस्टर आधारित असतात. पण, क्वांटम संगणक अणूंवर काम करतील. यामध्ये, गणनासाठी शास्त्रीय बिट्सऐवजी क्वांटम बिट्स वापरल्या जातात. क्वांटम कॉम्प्युटिंगचा एक फायदा असा आहे की ते खूप लवकर समस्या सोडवू शकते.
मिशन कधी सुरू झाले
भारतात क्वांटम मिशन 2018 मध्ये सुरू झाले. त्यानंतर विज्ञान आणि तंत्रज्ञान विभागाने क्वांटम कॉम्प्युटिंगशी संबंधित प्रकल्प प्रस्तावित केला. Quantum Enabled Science and Technology विभागाच्या आंतरविद्याशाखीय सायबर फिजिकल सिस्टीम विभागांतर्गत येते. क्वेस्ट कार्यक्रमाची पहिली बैठक जानेवारी 2019 मध्ये हैदराबादमधील इंटरनॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ इन्फॉर्मेशन टेक्नॉलॉजी येथे झाली. यात सुमारे 50 प्रतिनिधी उपस्थित होते, त्यापैकी बहुतेक क्वांटम फिजिक्सशी संबंधित होते.
हे सुद्धा वाचा:– या आहेत रेल्वेतील उच्च प्राधान्य गाड्या, ज्यांना प्रथम मार्ग दिला जातो
आर्थिक विकासाला चालना मिळेल
अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन (Nirmala Sitharaman) यांनी 2020 च्या केंद्रीय अर्थसंकल्पात सांगितले होते की भारत पुढील पाच वर्षांत क्वेस्ट कार्यक्रमात 8,000 कोटी रुपयांची गुंतवणूक करेल. या मिशनच्या मदतीने क्वांटम तंत्रज्ञान क्षेत्रातील आघाडीच्या देशांमध्ये भारताचा समावेश होणार आहे. त्यामुळे आर्थिक विकासाला चालना मिळेल. विज्ञान आणि तंत्रज्ञान जितेंद्र सिंह म्हणाले की, भारत या क्षेत्रात मोठे यश मिळवणार आहे.
अमेरिका अजूनही संशोधन आणि विकासाच्या टप्प्यात आहे
नवीन मिशन अंतर्गत मध्यम आकाराचे क्वांटम संगणक तयार केले जातील. हे 8 वर्षात तयार होतील. हे 50-1000 भौतिक हात वापरेल. अमेरिका, चीन, फ्रान्स, ऑस्ट्रिया आणि फिनलंड हे देश अजूनही संशोधन आणि विकासाच्या टप्प्यात आहेत. ते अद्याप या तंत्रज्ञानाच्या वापराच्या पातळीपर्यंत पोहोचलेले नाहीत.
Note- मित्रांनो तुम्हाला ही पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.
