मित्रांनो मंगळ (mars ) ग्रहावर ‘फेरिक ऑक्साईड’ असल्यामुळे त्या ग्रहाला ‘रेड प्लॅनेट’ असेही म्हणतात. आपल्या सूर्यमालेत मंगळ सूर्यापासून चौथ्या क्रमांकावर आहे. हा ग्रह संपूर्ण सूर्यमालेतील दुसरा सर्वात लहान ग्रह आहे. मंगळाचे वातावरण इतके कमकुवत आहे की मंगळावर अवकाशातून किरणोत्सर्गी किरणांचा भडिमार होतो. मंगळावर खूप कमी ऑक्सिजन आहे (फक्त 5%), बाकीचा कार्बन डायऑक्साइड वायू आहे. पण, शास्त्रज्ञांना अजूनही वाटते की पृथ्वीवरील काही जीवाणू मंगळावर जिवंत राहू शकतात. त्यामुळेच शास्त्रज्ञ पृथ्वीवरील जीवाणूंची यादी तयार करत आहेत जे अत्यंत थंड वातावरणात आणि मंगळावरील प्राणघातक किरणोत्सर्गातही तग धरू शकतात. या पोस्टमधे आम्ही तुम्हाला मंगळ ग्रहाशी संबंधित काही रंजक गोष्टी सांगणार आहे.
मंगळ ग्रहाबद्दलच्या ‘या’ गोष्टी तुम्हाला माहित आहे का? | Interesting facts about mars in marathi
- ग्रीक लोक मंगळ ग्रहाला युद्धाची देवता मानतात.
- मंगळाच्या पृष्ठभागाचा लाल-नारिंगी रंग लोह ऑक्साईड (फेरिक ऑक्साईड) मुळे आहे. सामान्यतः हेमेटाइट किंवा गंज म्हणून ओळखले जाते.
- सिलिकॉन आणि ऑक्सिजन व्यतिरिक्त, मंगळाच्या कवचामध्ये मोठ्या प्रमाणात आढळणारे घटक आहेत: लोह, मॅग्नेशियम, ॲल्युमिनियम, कॅल्शियम आणि पोटॅशियम.
- मंगळाचा पृष्ठभाग प्रामुख्याने थोलेइटिक बेसाल्टपासून बनलेला आहे.
- मंगळावर महासागर नाही त्यामुळे त्या ठिकाणी ‘समुद्रपातळी’ नाही.
- मंगळाचे वातावरण 95% कार्बन डायऑक्साइड, 3% नायट्रोजन, 1.6% आर्गॉनने बनलेले आहे आणि त्यात ऑक्सिजन आणि पाण्याचे अंश आहेत.
- मंगळाचे सरासरी तापमान -55 अंश सेल्सिअस असते. तर हिवाळ्यात येथील तापमान -87 अंश सेल्सिअस आणि उन्हाळ्यात ते -5 अंश सेल्सिअसपर्यंत येते.
- मंगळावरील वातावरणाचा दाब पृथ्वीच्या तुलनेत खूपच कमी आहे. त्यामुळे तेथे जीवन खूप कठीण आहे.
- मंगळाच्या पृष्ठभागावर धुळीची वादळे वाढतच राहतात. कधी कधी ही वादळे संपूर्ण मंगळ ग्रह व्यापतात.
- पृथ्वीवरून मंगळ उघड्या डोळ्यांनी पाहता येतो.
- हा ग्रह पृथ्वीपेक्षा सूर्यापासून 1.52 पट जास्त दूर आहे. परिणामी सूर्यप्रकाशातील केवळ 43% मंगळावर पोहोचतो.
- मंगळाचा अक्षीय झुकाव 25.19 अंश आहे. जो पृथ्वीच्या अक्षीय झुकावपेक्षा किंचित जास्त आहे.
- मंगळावरील एक दिवस 24 तासांपेक्षा थोडा जास्त असतो.
- मंगळावरील ऋतू पृथ्वीवरील ऋतूपेक्षा दुप्पट असले तरी मंगळाचे ऋतू पृथ्वीसारखेच आहेत.
- मंगळावर दोन चंद्र आहेत. त्यांची नावे फोबोस आणि डेमो आहेत. फोबोस. डेमोपेक्षा थोडा मोठा. ते दोन्ही लहान आणि अनियमित आकाराचे आहेत.
हे सुद्धा वाचा:– सारागडी युद्ध स्मृतिदिना निमित्त जाणून घेऊया, सारागडी युद्धाबद्दलच्या मनोरंजक गोष्टी
- फोबोस हळूहळू मंगळाकडे झुकत आहे. दर 100 वर्षांनी तो मंगळाच्या दिशेने 1.8 मीटर झुकतो. असा अंदाज आहे की 50 दशलक्ष वर्षांमध्ये फोबोस एकतर मंगळाशी टक्कर घेईल किंवा तुटून मंगळाभोवती एक वलय तयार करेल.
- मंगळाचा व्यास पृथ्वीच्या अर्धा आहे परंतु तो पृथ्वीपेक्षा कमी दाट आहे.
- फोबोसवरील गुरुत्वाकर्षण हे पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षणाच्या एक हजारावा भाग आहे. हे समजले पाहिजे की जर पृथ्वीवरील व्यक्तीचे वजन 68 किलो असेल तर त्याचे वजन फोबोसवर फक्त 68 ग्रॅम असेल.
- मंगळाचे गुरुत्वाकर्षण हे पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षणाच्या एक तृतीयांश आहे. जर पृथ्वीवरील व्यक्तीचे वजन 100 किलो असेल तर मंगळावरील गुरुत्वाकर्षण कमी असल्यामुळे त्याचे वजन केवळ 37 किलो राहील.
- मंगळाचे गुरुत्वाकर्षण हे पृथ्वीच्या गुरुत्वाकर्षणाच्या एक तृतीयांश आहे. याचा अर्थ असा की मंगळावर एखादा खडक पडला तर तो पृथ्वीच्या तुलनेत खूपच कमी वेगाने पडेल.
- त्याच्या भौगोलिक वैशिष्ट्यांव्यतिरिक्त मंगळाचा परिभ्रमण कालावधी आणि ऋतू चक्र हे पृथ्वीसारखेच आहेत.
Note- मित्रांनो तुम्हाला ही पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.