मित्रांनो वाणिज्य शाखेतून 12वी पूर्ण केल्यानंतर, तुमच्याकडे अनेक शैक्षणिक आणि करिअर पर्याय आहेत. कोट्यवधी भारतीय विद्यार्थी बँकिंग क्षेत्रात काम करण्याच स्वप्न बघतात. कर्मचार्‍यांची सतत वाढणारी गरज असलेले झपाट्याने वाढणारे क्षेत्र म्हणून, बँकिंग विविध व्यावसायिक स्पेशलायझेशन, विशेषतः वाणिज्य क्षेत्रातील विद्यार्थ्यांना आकर्षित करते. 12वी नंतर बँकिंग कोर्स कसा करायचा (career in banking after 12th in marathi) याबद्दल जाणून घेऊया सविस्तरपणे.
12वी नंतर बँकिंग क्षेत्रात करिअर करायचं आहे? मग जाणून घ्या संपूर्ण माहिती |How to become a Banker after 12th?
बँकिंग कोर्स म्हणजे काय?
बँकिंग आणि वित्त उद्योग हा भारतीय अर्थव्यवस्थेतील सर्वात महत्त्वाचा भाग आहे. अनेकांना बँकेत काम करण्याची इच्छा असते पण योग्य मार्गदर्शनाअभावी त्यांना योग्य दिशेने काम करता येत नाही. बँकेत नोकरी मिळवण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे बँकिंग कोर्स. हा कोर्स तुम्हाला बँकिंग, वित्त, बँकिंग व्यवस्थापन, कर आकारणी, गृहकर्ज, जोखीम व्यवस्थापन याबद्दल सखोल माहिती देईल. बँकिंग कोर्समध्ये, विद्यार्थ्याला फेडरल रिझर्व्हची कार्ये देखील समजतात.
या कोर्सेससाठी आवश्यक कौशल्ये कोणती आहेत?
चांगला बँकर होण्यासाठी कोणत्याही व्यक्तीकडे खालील कौशल्ये असणे आवश्यक आहे.
- विश्लेषणात्मक कौशल्य
- लेखा कौशल्य
- व्यावसायिक जागरूकता
- समस्या सोडवण्याचे कौशल्य
- आत्मविश्वास
- तांत्रिक कौशल्य
- आर्थिक अहवाल
- माहिती व्यवस्थापन
- व्यवसाय बुद्धिमत्ता
- आर्थिक मॉडेलिंग
- संभाषण कौशल्य
12वी नंतर बँकिंग कोर्समध्ये बॅचलर डिग्री
वित्त आणि बँकिंग हे कामाच्या विशेष क्षेत्राशी संबंधित असल्याने, भारतीय महाविद्यालये आणि परदेशात दिले जाणारे बहुतांश बँकिंग अभ्यासक्रम हे पदव्युत्तर पदवी अभ्यासक्रम आहेत. 12वी नंतर बँकिंग अभ्यासक्रमात पदवी मिळवू इच्छिणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी खाली काही पर्याय दिले आहेत जे ते निवडू शकता.
- बी.कॉम फायनान्स
- बँकिंग आणि फायनान्समध्ये बी.ए
- आंतरराष्ट्रीय बँकिंग आणि वित्त विषयात बी.ए
- बीबीए ऑनर्स. वित्त आणि बँकिंग मध्ये
- बँकिंग आणि फायनान्समध्ये बी.कॉम
- बॅचलर ऑफ बिझनेस आणि बॅचलर ऑफ फायनान्स आणि बँकिंग
- बँकिंगमध्ये बीबीए
- बँकिंग व्यवस्थापनात बीकॉम
- बँकिंग आणि विमा मध्ये बीकॉम
- बँकिंग आणि विमा मध्ये B.Com (ऑनर्स).
- बँकिंग आणि फायनान्समध्ये बीएससी
- बँकिंग आणि टॅक्सेशन मध्ये एमबीए
- बँकिंग आणि फायनान्समध्ये एमबीए
- बँक मॅनेजमेंटमध्ये बीकॉम
- बँकिंग आणि विमा व्यवस्थापनात बीकॉम
- वित्त, बँकिंग आणि जोखीम व्यवस्थापनात बीकॉम
- बँकिंग आणि फायनान्समध्ये एमएससी
- पीएच.डी. मध्ये बँकिंग आणि वित्त
- बँकिंग/वित्त/विमा मध्ये मास्टर
हे विशेष पदवीपूर्व पदवी कोर्सेस आहेत, जे 3 वर्षे कालावधीचे आहेत आणि विद्यार्थ्यांना बँकिंग आणि फायनान्स क्षेत्रातील विशेष मास्टर्स निवडण्याची संधी देतात. शिवाय, 12वी कॉमर्सनंतर फायनान्स आणि बँकिंग अभ्यासक्रमांमध्ये पदवीचे शिक्षण घेत असलेल्या विद्यार्थ्यांना IBPS, SBI आणि RBI परीक्षा इत्यादी विविध बँकिंग परीक्षांची तयारी करण्यासाठी आवश्यक कौशल्ये प्रदान केली जातात.
हे सुध्दा वाचा:- Content writing म्हणजे काय रे भाऊ, यामध्ये आपण करीअर करू शकतो का?
12वी नंतर बँकिंगमध्ये डिप्लोमा कोर्सेस कोण कोणते आहेत?
डिप्लोमा अभ्यासक्रमांचा उद्देश विद्यार्थ्यांना व्यावहारिक, कौशल्य आधारित ज्ञान प्रदान करणे आहे. बँकिंगमधील डिप्लोमा प्रोग्राम साधारणपणे 12वी वर्गातील विद्यार्थ्यांसाठी तसेच पदवीधरांसाठी डिझाइन केलेले असतात. अभ्यासक्रम ऑफर करणार्‍या संस्थेनुसार पदवीपूर्व विद्यार्थ्यांसाठी डिप्लोमा 1 ते 2 वर्षांचा असतो. येथे काही अंडरग्रेजुएट डिप्लोमा कोर्स आहेत ज्यांचा तुम्ही 12वी नंतर बँकिंग कोर्सेस करू शकता.
- एक्चुरियल सायन्स मध्ये डिप्लोमा
- बँकिंग आणि फायनान्स मध्ये डिप्लोमा
- बँकिंग, वित्त आणि विमा डिप्लोमा
- बँकिंग कायद्यात डिप्लोमा
- डिप्लोमा इन होम लोन सल्ला
- जोखीम विश्लेषक
- व्यवसाय विश्लेषक
- बँकिंग सेवांमध्ये प्रगत डिप्लोमा कोर्स
- बँकिंग आणि विमा डिप्लोमा
- बँकिंग आणि विमा व्यवस्थापन मध्ये डिप्लोमा
- प्रगत डिप्लोमा अर्बन को-ऑपरेटिव्ह बँकिंग
- डिप्लोमा इन बँकिंग मॅनेजमेंट
- बँकिंग सेवांमध्ये डिप्लोमा
- पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा इन बँक मॅनेजमेंट
- पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा इन बँकिंग
- पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा इन बँकिंग आणि फायनान्शिअल मॅनेजमेंट
- पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा इन डेव्हलपमेंट अँड इन्व्हेस्टमेंट बँकिंग
- पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा इन इस्लामिक बँकिंग आणि फायनान्स
शॉर्ट-टर्म बँकिंग कोर्सेस कोणकोणते आहेत?
शॉर्ट-टर्म बँकिंग कोर्सची यादी खाली दिली आहे.
- बँकिंग मध्ये पीजी प्रमाणपत्र
- बँकिंग आणि वित्त मधील पीजी प्रमाणपत्र
- बँक विश्लेषण मध्ये प्रमाणपत्र
- व्यावसायिक बँकिंगमधील प्रगत प्रमाणपत्र
- बँकिंग कायदे आणि कर्ज व्यवस्थापनात प्रगत प्रमाणपत्र
- बँकिंग व्यवस्थापनातील प्रमाणपत्र अभ्यासक्रम
- बँकिंग मध्ये प्रमाणपत्र
- ग्रामीण बँकिंग मध्ये प्रमाणपत्र
- डिप्लोमा इन बँकिंग अभ्यासक्रम
- बँकिंग आणि फायनान्स मध्ये डिप्लोमा
- बँकिंग मध्ये डिप्लोमा
- ग्लोबल बँकिंग आणि इकॉनॉमिक्समध्ये पोस्ट-डिग्री डिप्लोमा
- बँकिंग, विमा आणि वित्तीय सेवेतील व्यवस्थापनात पीजीडी
ऑनलाइन बँकिंग कोर्सेस कोण कोणते आहेत?
ऑनलाइन बँकिंग कोर्सची यादी खाली दिली आहे.
- पैसा आणि बँकिंगचे अर्थशास्त्र
- आर्थिक बाजार
- वित्तीय सेवांमध्ये डिजिटल परिवर्तन
- आर्थिक बाजार आणि गुंतवणूक धोरण
- Udemy बँकिंग क्रेडिट
- विश्लेषण प्रक्रिया
- कॉर्पोरेट बँकिंग मध्ये संबंध व्यवस्थापन
- डिजिटल बँकिंग अकाउंटिंग, फायनान्स आणि बँकिंग – एक व्यापक अभ्यास
- सेंट्रल बँक कायद्याचा पाया
- गुंतवणूक बँकिंग आणि वित्तासाठी आवश्यक करिअर कौशल्ये
- जोखीम व्यवस्थापन आणि बँकिंग वित्तीय बाजार
- भांडवली बाजार
- तुमची वैयक्तिक वित्त कर्जे व्यवस्थापित करण्यासाठी अॅलिसन परिचय- सुधारित
- आर्थिक स्वातंत्र्य: एक नवशिक्या मार्गदर्शक
बँकेद्वारे ऑफर केलेले बँकिंग कोर्सेस कोणते आहेत?
भारतातील अनेक प्रमुख बँका जसे की SBI, Axis Bank, Yes Bank आणि ICICI बँक त्यांच्या करिअरमध्ये प्रगती करू इच्छिणाऱ्या व्यक्तींना प्रमाणपत्र बँकिंग कोर्सेस (Certificate banking courses) देतात. 12वी नंतर बँकिंग कोर्सेस आहेत जे खालील प्रमाणे आहेत.
- SBI द्वारे जनरल इन्शुरन्स (CPGI) मध्ये प्रमाणपत्र कार्यक्रम
- Axis Bank द्वारे रिटेल बँकिंग (PGDRB) मध्ये पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा
- येस बँकेद्वारे शाखा बँकिंग सेवांमध्ये पदव्युत्तर कार्यक्रम
- एचडीएफसी बँकेद्वारे व्यापार वित्त कार्यक्रम
- ICICI बँकेद्वारे प्रोबेशनरी ऑफिसर्स प्रोग्राम पोस्ट ग्रॅज्युएट डिप्लोमा इन बँकिंग (PGDB)
गणित विषय शिवाय बँकिंग कोर्सेस कोण कोणते आहेत?
आता तुम्ही म्हणाल हे काय नवीन बँकिंग क्षेत्र आहे आणि गणित हा विषय नाहीये. हे तर आश्चर्यजनक गोष्ट आहे. पण मित्रांनो सर्व बँकिंग कोर्समध्ये गणित हा मुख्य विषय असतो कारण बँकांचे काम गणिताशी संबंधित असते. परंतु असे काही बँकिंग कोर्सेस आहेत जे गणिताशिवाय चालवले जातात.
- बी.कॉम (बँकिंग आणि वित्त)
- B.Com (बँकिंग आणि विमा)
- B.Com (बँकिंग व्यवस्थापन)
- बी.कॉम (वित्त)
- B.B.A (विपणन)
- बॅचलर ऑफ मॅनेजमेंट स्टडीज
बँकिंग कोर्ससाठी भारतातील टॉप विद्यापीठे कोणती आहेत?
भारतातील टॉप विद्यापीठे आणि महाविद्यालयांबद्दल माहिती द्या, जिथून तुम्ही 12वी नंतर बँकिंग कोर्स करू शकता.
- नरसी मोंजी इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट स्टडीज (मुंबई)
- भारती विद्यापीठ व्यवस्थापन आणि उद्योजकता विकास संस्था (पुणे)
- पेट्रोलियम आणि ऊर्जा अभ्यास विद्यापीठ (डेहराडून)
- NIMS विद्यापीठ (जयपूर)
- चंदीगड विद्यापीठ (चंदीगड)
- चितकारा बिझनेस स्कूल (पटियाला)
- एम्स संस्था (बंगलोर)
- शारदा युनिव्हर्सिटी स्कूल ऑफ बिझनेस स्टडीज (ग्रेटर नोएडा)
- एमिटी युनिव्हर्सिटी (गुडगाव, मुंबई)
बँकिंग कोर्सेस केल्यानंतर कोणत्या क्षेत्रात स्कोप आहे?
12वी नंतर बँकिंग कोर्स पूर्ण केल्यानंतर, तुम्ही आर्थिक आणि बँकिंग उद्योगात अनेक शक्यता शोधू शकता. खाली काही लोकप्रिय जॉब प्रोफाइलची यादी आहे.
- आर्थिक लेखापाल
- आर्थिक विश्लेषक
- पोर्टफोलिओ/फंड मॅनेजर
- ऑडिटर
- बजेट विश्लेषक
- कर्ज अधिकारी
- व्यावसायिक बँकर
- बँक व्यवस्थापक
- शाखा व्यवस्थापक
- गहाण बँकर
भारतातील मुख्य भर्ती बँका कोणत्या आहेत?
भारतातील मुख्य भर्ती बँकांची यादी खालीलप्रमाणे आहे.
- SBI
- बँक ऑफ इंडिया
- दक्षिण भारतीय बँक
- बँक ऑफ महाराष्ट्र
- सिटी युनियन बँक
- आयसीआयसीआय बँक
- युनियन बँक ऑफ इंडिया
- पंजाब नॅशनल बँक
- इंडियन बँक
- सेंट्रल बँक ऑफ इंडिया
- विजया बँक
- इंडियन ओव्हरसीज बँक
- युको बँक
- IDBI बँक
- hdfc बँक
- पंजाब आणि सिंध बँक
PSU साठी बँकिंग प्रवेश परीक्षा कोण कोणत्या आहेत?
खाली तुम्हाला बँकिंग प्रवेश परीक्षांची यादी दिली आहे.
- SBI PO
- SBI SO
- SBI लिपिक
- IBPS PO (CWE PO/MT)
- IBPS SO (CWE SO)
- IBPS लिपिक (CWE लिपिक)
- IBPS RRB (CWE RRB)
- आरबीआय अधिकारी ग्रेड बी
- RBI अधिकारी ग्रेड C
- RBI ऑफिस असिस्टंट
- नाबार्ड
बँकिंगमध्ये करिअर आणि पगार किती आहेत?
भारतातील बँकिंग हा एक करिअर पर्याय आहे जो उच्च पगाराची पॅकेजेस आणि नोकरीची सुरक्षा प्रदान करतो. बँकिंगमधील करिअर हे अनेक फायद्यांनी परिपूर्ण आहे कारण ते आर्थिकदृष्ट्या फायदेशीर आहे आणि पगारासह इतर फायदे जसे की विमा, भाडे भत्ता, कमी दरात वैयक्तिक कर्ज देते. कामाचे निश्चित तास आणि भरपूर सार्वजनिक सुट्ट्यांसह, व्यावसायिक अनुभव प्राप्त केल्यानंतर बँकिंग उच्च स्तरीय व्यवस्थापकीय पदांसाठी संधींनी परिपूर्ण आहे.
| जॉब प्रोफाइल | सरासरी वार्षिक पगार (INR) |
| बँक लिपिक | 3 ते 4 लाख |
| प्रोबेशनरी ऑफिसर | 7 ते 8 लाख |
| विशेषज्ञ अधिकारी | 7 ते 8 लाख |
| शाखा व्यवस्थापक | 7 ते 8 लाख |
| गुंतवणूक बँकिंग | 9 ते 10 लाख |
| आर्थिक सल्लागार | 7 ते 8 लाख |
| आर्थिक विश्लेषक | 4 ते 5 लाख |
| विमा एजंट | 3 ते 4 लाख |
| Telegram Group | link |
| WhatsApp Channel | link |
