मित्रांनो अलीकडे जुन्या (old) आणि नव्या पेन्शन (new pension ) योजना चर्चेत आल्या आहेत. केंद्र सरकार नवीन योजनेतील शेवटच्या वेतनाच्या 40 टक्के वाढवून 45 टक्के करण्याचा विचार करत आहे. देशातील सरकारी क्षेत्रात जुनी आणि नवीन पेन्शन योजना लागू आहे. तथापि अशी काही राज्ये आहेत ज्यांनी नवीन पेन्शन योजना स्वीकारली नाही आणि त्यांना जुनी पेन्शन योजना सुरू ठेवायची आहे. यामध्ये राजस्थान, छत्तीसगड आणि झारखंडचा समावेश आहे. पण, तुम्हाला या दोघांमधील फरक माहित आहे का? माहित नसल्यास या पोस्टद्वारे आपण या दोघांमधील फरक जाणून घेऊया.
जुनी पेन्शन योजना आणि नवीन पेन्शन योजना यात काय फरक आहे? जाणून घ्या संपूर्ण माहिती |Difference between old and new pension scheme in marathi
जुनी पेन्शन योजना किंवा OPS म्हणजे काय?
जुनी पेन्शन योजना किंवा OPS ही एक सेवानिवृत्ती योजना आहे. जी सरकारने मंजूर केली आहे. हे लाभार्थींना त्यांच्या सेवा आयुष्याच्या शेवटपर्यंत मासिक पेन्शन प्रदान करते. मासिक पेन्शन ही व्यक्तीच्या शेवटच्या पगाराच्या अर्धी असते. उदाहरणार्थ, सेवेत असताना एखाद्या व्यक्तीचा शेवटचा पगार 80,000 रुपये असेल तर त्याला पेन्शन म्हणून 40,000 रुपये घरी बसून मिळतील.
नवीन पेन्शन योजना किंवा NPS म्हणजे काय?
- NPS ही आणखी एक सेवानिवृत्ती योजना आहे. ज्यामध्ये लाभार्थी निवृत्तीनंतर गुंतवलेल्या रकमेच्या 60% रक्कम काढू शकतील. हे भारत सरकारने 2004 मध्ये सादर केले होते.
- तर उर्वरित 40% मासिक पेन्शन मिळविण्यासाठी वार्षिकीमध्ये गुंतवणूक करणे आवश्यक आहे. याद्वारेच तुम्हाला मासिक आधारावर पेन्शन दिली जाईल.
- कर्मचाऱ्याचा मृत्यू आणि अपंगत्व आल्यास केवळ केंद्र सरकारचे कर्मचारी जुन्या पेन्शन योजनेचा लाभ
- काढून घेऊ शकतात.
- खाली जुनी पेन्शन प्रणाली आणि नवीन पेन्शन प्रणाली यातील काही फरक जाणून घेऊया.
हे सुद्धा वाचा:– कोणती आहे भारतातील पहिली open University, जाणून घ्या संपूर्ण माहिती
जुनी पेन्शन आणि नवीन पेन्शन योजना यातील फरक
| या कारणमुळे | जुनी पेन्शन योजना | नवीन पेन्शन योजना |
| निसर्ग | जुनी पेन्शन योजना सरकारी कर्मचार्‍यांना त्यांच्या शेवटच्या वेतनाच्या आधारावर पेन्शन प्रदान करते | नवीन पेन्शन योजना कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या नोकरीदरम्यान NPS योजनेत केलेल्या गुंतवणुकीसाठी पैसे देते. |
| कर्मचाऱ्यांना किती टक्के मिळतात? | शेवटच्या काढलेल्या पगाराच्या 50% पेन्शन म्हणून | निवृत्तीनंतर 60% रक्कम एकरकमी आणि 40% वार्षिक पेन्शनमध्ये गुंतवायची आहे. |
| कर लाभ | कोणतेही कर लाभ नाहीत | आयकर कलम 80C अंतर्गत 1.5 लाख आणि 80CCD(1B) अंतर्गत इतर गुंतवणुकीवर 50,000 चा कर्मचाऱ्याकडून दावा केला जाऊ शकतो. |
| उत्पन्नावर कर | पेन्शनवर कर नाही | एनपीएस कॉर्पसपैकी 60% करमुक्त आहे. तर उर्वरित 40% करमुक्त आहे |
| गुंतवणूक पर्याय | पर्याय नाही | दोन पर्याय: सक्रिय आणि स्वयंचलित |
| कोणाला फायदा होऊ शकतो? | फक्त सरकारी कर्मचारी | 18 ते 65 वयोगटातील कोणताही भारतीय नागरिक. |
| योजना बदलणे | OPS योजना NPS मध्ये रूपांतरित केली जाऊ शकते | NPS योजनेचे सामान्यतः OPS मध्ये रूपांतर करता येत नाही. परंतु केंद्र सरकारच्या कर्मचाऱ्यांना मृत्यू आणि अपंगत्व आल्यास OPS मध्ये परत जाण्याची सुविधा आहे. |
