मित्रांनो भारतात शिक्षक होण्यासाठी, 12वी नंतर, पदवीमध्ये बीएड (बॅचलर ऑफ एज्युकेशन) किंवा बीटीसी (बेसिक ट्रेनिंग सर्टिफिकेट) कोर्स करावा लागतो. मूलभूत प्रशिक्षणाला DElEd (प्राथमिक शिक्षणाचा डिप्लोमा) असे म्हणतात. शिक्षक होण्याचे स्वप्न पाहणारे उमेदवार या दोनपैकी कोणताही मार्ग निवडू शकतात.
अशा स्थितीत अनेक उमेदवारांनी बीएड करावं की डीएलएड करावं असा संभ्रम असतो. सर्वोच्च न्यायालयाने अलीकडेच असा निर्णय दिला आहे की प्राथमिक शाळेतील शिक्षकांसाठी (इयत्ता 1 ते इयत्ता 5 पर्यंत), केवळ DElEd पदवी असलेले उमेदवारच सरकारी शिक्षक होऊ शकतात आणि ज्यांच्याकडे B.Ed पदवी आहे ते 6 वी पासून शिक्षक होऊ शकतात. यासाठी अर्ज करू शकतात. चला तर जाणून घेऊया या दोघांमध्ये नेमका फरक काय आहे.
Teaching साठी B.Ed, BTS आणि ITEP कोर्समध्ये काय फरक आहे? जाणून घ्या संपूर्ण माहिती |Difference between bed, btc and itep course in marathi
B.Ed आणि DElEd मध्ये काय फरक आहे?
- D.El.Ed हा शिक्षक प्रशिक्षणासाठी BTC पेक्षा अधिक डिटेलमध्ये हा डिप्लोमा स्तरावरील कोर्स आहे, ज्याला अधिक स्वीकृती आहे. BTC किंवा मूलभूत प्रशिक्षण प्रमाणपत्र हा NCTE (नॅशनल कौन्सिल ऑफ टीचर एज्युकेशन) द्वारे प्राथमिक स्तरासाठी मान्यताप्राप्त 2 वर्षांचा कोर्स आहे. तर बॅचलर इन एज्युकेशन किंवा बीएड हा 2 वर्षांचा शिक्षक प्रशिक्षण पदवी कोर्स आहे. B.Ed पात्र उमेदवार उच्च प्राथमिक शिक्षकाच्या नोकऱ्यांसाठी अर्ज करू शकतात.
- B.Ed ही पदवी आहे आणि BTC किंवा DElEd हा डिप्लोमा कोर्स आहे. बीए पदवीनंतर बॅचलर ऑफ एज्युकेशन (बीएड) हा दोन वर्षांचा पदवी कोर्स तुम्ही करू शकता. BA+B.Ed, BSC+B.Ed वगैरे करायला पाच वर्षे लागतात. यासाठी पदवीमध्ये 50 टक्के गुण असावेत.
- तर DElEd 12वी नंतर करता येते. DElEd डिप्लोमा कोर्सचा कालावधी देखील 2 वर्षांचा आहे. यासाठी बारावीत 50 टक्के गुण असणे आवश्यक आहे. सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्णयानुसार, जर तुम्ही D.El.El.Ed केले असेल तर तुम्ही सरकारी शाळेत इयत्ता पहिली ते इयत्ता 5 वी आणि 8 वी पर्यंत शिक्षक होण्यासाठी अर्ज करू शकता.
हे सुध्दा वाचा:- 10वी नंतर तुम्हाला पण सरकारी नोकरी करायची आहे?
बीएड कोर्स वैध नाही! आता ITEP हा एक नवीन पर्याय बनत आहे?
सर्वोच्च न्यायालयाने नुकत्याच दिलेल्या आदेशानंतर आता सरकारी शाळांमध्ये प्राथमिक शिक्षक होण्यासाठी बीएड कोर्स वैध राहणार नाही. आता ITEP (इंटिग्रेटेड टीचर एज्युकेशन प्रोग्राम) कोर्स बीएडची जागा घेण्यासाठी तयार आहे. त्याची रचना राष्ट्रीय शिक्षक शिक्षण परिषद म्हणजेच NCTE द्वारे केली गेली आहे आणि त्याला एकात्मिक शिक्षक शिक्षण कार्यक्रम म्हणजेच ITEP असे नाव दिले आहे. या 4 वर्षांच्या कोर्समधून शिक्षक भरती पूर्ण होणार आहे. हा अभ्यासक्रम पात्रतेमध्ये समाविष्ट केला जाईल.
त्याच्या अंमलबजावणीनंतर, उमेदवार 12 वी नंतर ITEP कोर्स करू शकतात आणि चार वर्षांत BA + B.Ed पूर्ण करू शकतात. या कोर्सच्या येण्याने उमेदवारांना प्राथमिक शिक्षक होण्यासाठी पात्रता प्राप्त करता येणार आहे. 2030 पासून चार वर्षांचा बीएड किंवा चार वर्षांचा एकात्मिक शिक्षक शिक्षण कार्यक्रम (ITEP) पदवी बंधनकारक करण्याची तयारी सुरू आहे.
Note- मित्रांनो तुम्हाला ही पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.