मित्रांनो नरेंद्र मोदी यांनी सलग तिसऱ्यांदा देशाच्या पंतप्रधानपदाची शपथ घेतली आहे. यावेळी मोदी याच्या नेतृत्वाखाली भाजपला पूर्ण बहुमत मिळाले नाही आणि पक्षाला फक्त 240 जागा जिंकता आल्या. भारताने युनायटेड फ्रंट, एनडीए आणि यूपीए सरकारचा समावेश असलेल्या विविध युती सरकारे पाहिली. 1989 ते 2014 पर्यंत कोणत्याही पक्षाला पूर्ण बहुमत मिळाले नाही आणि युतीची सरकारे होती.
तुमच्या माहितीसाठी, आम्ही तुम्हाला सांगू इच्छितो की, युती सरकार असे असते ज्यामध्ये अनेक राजकीय पक्ष एकत्र येऊन सरकार बनवतात. जेव्हा एका पक्षाला एकट्याने संसदेत बहुमत मिळत नाही आणि सरकार स्थापन करण्यासाठी इतर पक्षांच्या समर्थनाची आवश्यकता असते तेव्हा असे घडते. याशिवाय सहकाऱ्यांना समाधानी ठेवण्याचे आव्हानही आहे.
युती सरकारे बहुधा तडजोड आणि सहकार्यावर आधारित असतात, विविध पक्षांना त्यांचे स्वतःचे अजेंडा आणि प्राधान्यक्रम संतुलित करावे लागतात. येथे आपण देशात स्थापन झालेल्या आघाडी सरकारांची चर्चा (When was the first coalition government formed in India and who was the Prime Minister?) करणार आहोत.
भारतात पहिले युती सरकार कधी स्थापन झाले आणि पंतप्रधान कोण होते? जाणून घ्या संपूर्ण माहिती (When was the first coalition government formed in India and who was the Prime Minister?)
भारतात पहिले युती सरकार कधी स्थापन झाले?
भारतातील पहिले युती सरकार: देशाने दीर्घकाळ आघाडी सरकारचा काळ पाहिला आहे. जनता पक्षाने 1977 साली देशात पहिल्या आघाडी सरकारची पायाभरणी केली आणि मोरारजी देसाई पंतप्रधान झाले. हे सरकार मार्च 1977 ते जुलै 1979 पर्यंत चालले. आणीबाणीच्या काळानंतर स्थापन झालेले हे पहिले गैर-काँग्रेस राष्ट्रीय सरकार होते.
मोरारजी देसाई 24 मार्च 1977 ते 28 जुलै 1979 पर्यंत देशाचे पंतप्रधान होते. त्यांच्यानंतर जनता दल (धर्मनिरपेक्ष) चे चौधरी चरण सिंह 1980 मध्ये काँग्रेसच्या पाठिंब्याने पंतप्रधान झाले.
जेव्हा व्हीपी सिंग पंतप्रधान झाले
यानंतर 1989 मध्ये राष्ट्रीय आघाडीच्या नेतृत्वाखाली व्हीपी सिंह यांचे सरकार स्थापन झाले. या सरकारनेही आपला कार्यकाळ पूर्ण केला नाही आणि ते पडले. यानंतर चंद्रशेखर यांनी काँग्रेसच्या बाहेरील पाठिंब्याने सरकार स्थापन केले. 1991 मध्ये काँग्रेसला 232 जागा मिळाल्या, त्यामुळे पीव्ही नरसिंह राव यांना इतर पक्षांवर अवलंबून राहावे लागले.
संयुक्त आघाडी सरकार
संयुक्त आघाडी सरकारने 1 जून 1996 ते 19 मार्च 1998 पर्यंत देशावर राज्य केले. या काळात देशाने पहिले एचडी देवेगौडा आणि नंतर इंदरकुमार गुजराल असे दोन पंतप्रधान पाहिले. देवेगौडा यांनी काँग्रेसला बाहेरून पाठिंबा देऊन 13 पक्षांच्या संयुक्त आघाडीचे सरकार चालवले होते. यानंतर देवेगौडांच्या जागी इंदर कुमार गुजराल हे आले.
हे सुध्दा वाचा:- मानसशास्त्रज्ञ आणि मानसोपचारतज्ज्ञ यांच्यातील नेमका फरक काय आहे?
राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी (NDA-1)
भाजपच्या नेतृत्वाखालील राष्ट्रीय लोकशाही आघाडीने (एनडीए) अटलबिहारी वाजपेयी यांच्या नेतृत्वाखाली दोन सरकारे स्थापन केली. युतीने 9 मार्च 1998 ते 22 मे 2004 पर्यंत आपले सरकार चालवले. या युतीमध्ये भाजपसह AIADMK, BJD, अकाली दल, शिवसेना, TMC या पक्षांचा समावेश होता.
आपला पूर्ण कार्यकाळ पूर्ण करणारे पहिले आघाडी सरकार
अटल बिहारी वाजपेयी यांच्या नेतृत्वाखालील राष्ट्रीय लोकशाही आघाडी (NDA) 1999 ते 2004 या काळात पूर्ण कार्यकाळ पूर्ण करणारे भारतातील पहिले आघाडी सरकार होते.
UPA सरकार (22 मे 2004 ते 26 मे 2014)
यानंतर काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील संयुक्त पुरोगामी आघाडीचा (यूपीए) युग आला ज्याने मनमोहन सिंग यांच्या नेतृत्वाखाली दोनदा सरकार चालवले. या आघाडीत NCP, RJD, LJP, DMK, तृणमूल, TRS, JMM या पक्षांचा समावेश होता आणि काही पक्षांनी सरकारला बाहेरून पाठिंबा दिला होता.
Note- मित्रांनो तुम्हाला ही पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.
