डी जीवनसत्व म्हणजे काय? आणि त्यांचे स्रोत कोण कोणते आहेत? | What is vitamin D information in marathi

या जगात जिथे आपण सर्व आपल्या अपार्टमेंटमध्ये लहान लहान जागांवर कामाच्या ठिकाणी लहान जागेत सुसज्ज झालो आहोत, आपल्या शरीरातील डी जीवनसत्व तयार करण्यासाठी आवश्यक असलेला सूर्यप्रकाश घेण्यासाठी आपल्याला क्वचितच वेळ मिळतो. सूर्यप्रकाशास प्रतिसाद म्हणून मानवी शरीर डी जीवनसत्व तयार करते. या लेखात आपण डी जीवनसत्वचे फायदे, तसेच जेव्हा ते लोकांना पुरेसे मिळत नाही तेव्हा शरीरावर काय होते आणि डी जीवनसत्वचे सेवन कसे वाढवायचे ते पाहूया.

डी जीवनसत्व म्हणजे काय? | What is Vitamin D?

डी जीवनसत्व हा एक चरबी-विरघळणारा जीवनसत्व आहे जो हाडांची वाढ आणि देखभाल, रक्तातील कॅल्शियमची पातळी, स्नायूंची शक्ती आणि रोग प्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी आवश्यक आहे. डी जीवनसत्व हे दोन प्रकारांमध्ये येते: डी जीवनसत्व 2 ( एर्गोकाल्सीफेरॉल) आणि डी जीवनसत्व 3 (कोलेकलसीफेरॉल). शरीर कॅल्शियम शोषण्यासाठी डी जीवनसत्व 2 आणि डी 3 वापरते. तंत्रिका, स्नायू आणि रोगप्रतिकारक शक्तीच्या योग्य कार्यासाठी देखील हे आवश्यक आहे.

डी जीवनसत्वचा त्वचेवर सूर्यप्रकाशाद्वारे परिणामी नैसर्गिकरित्या तयार केला जाऊ शकतो, परंतु तेलकट, मासे (सॅल्मन, मॅकरेल आणि ट्यूना), अंडी आणि दूध यासारख्या पदार्थांमध्ये देखील आढळू शकतो. लहान मुलांमाधील व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेस रिकेट्स म्हणतात (आणि प्रौढांमध्ये ऑस्टिओमॅलेशिया). यामुळे हाडांच्या ऊतींना जळजळ होते, ज्यामुळे वेदना आणि कोमलता येते, विशेषत: पाय आणि नितंबांमध्ये. या अवस्थेत हाडांची विकृती देखील होऊ शकते.

सामान्य रक्त पातळी राखण्यासाठी डी जीवनसत्व देखील महत्त्वपूर्ण आहे. ते कॅल्शियम आणि फॉस्फरसच्या नियंत्रणात रक्तामध्ये योग्य प्रमाणात उपस्थित असल्याचे सुनिश्चित करण्यास मदत करते.

सूर्यप्रकाशाच्या प्रकाशाद्वारे शरीर डी जीवनसत्व तयार करू शकते. सूर्यप्रकाशाच्या अल्ट्राव्हायोलेट किरणांनी त्वचेद्वारे डी जीवनसत्वचे उत्पादन वाढवते. तथापि, दिवसभरात लोकांना पुरेसे सूर्यप्रकाशाचा धोका असतो आणि छताखाली आणि इतर आश्रय घेणाऱ्या घटकांमुळे जीवन मिळते या कारणास्तव केवळ सूर्यप्रकाशाच्या प्रकाशातून पुरेसे डी जीवनसत्व मिळणे शक्य नाही.

सुरुवातीला फक्त युरोपसारख्या सूर्यप्रकाश असलेल्या भागातच डी जीवनसत्व कमतरता असल्याचे समजले जात असे. तथापि, आत्ताच्या अभ्यासानुसार असे दिसून आले आहे की भारतासारख्या भरपूर सूर्यप्रकाश असणाऱ्या हवामानातही डी जीवनसत्वची कमतरता मोठ्या प्रमाणात आहे. डी जीवनसत्वची कमतरता आता एक जगभरातील घटना म्हणून ओळखली जाते.

डी जीवनसत्वचे स्रोत | Sources of Vitamin D

सूर्यप्रकाशाच्या अतिनील किरणांच्या संपर्कात आल्यास मानवी शरीर व्हिटॅमिन डी तयार करू शकते.

डी जीवनसत्व असलेले पदार्थ | Foods containing vitamin D

मोठे मासे व्हिटॅमिन डीचा चांगला स्रोत आहे. शिजवलेल्या सॅलमनमास्यामध्ये दर 100 ग्रॅम भागामध्ये अंदाजे 2000 IU असतात. टूनाया मास्यामध्ये प्रति 100 ग्रॅम भागामध्ये 400 IU असतात. तथापि, ट्यूनामध्ये पारा देखील असतो आणि तो केवळ थोड्या प्रमाणात वापरला पाहिजे.

  1. अंडी (अंड्यातील पिवळ बलक) – अंड्यातील पिवळ बलक मध्ये अंदाजे 100 IU व्हिटॅमिन डी असते. अंड्यातील पिवळ बलकांमध्ये जास्त प्रमाणात कोलेस्ट्रॉल असल्यामुळे हे कधीकधी खावे.
  2. पनीर – 1 काप. कडक पनीरमध्ये अंदाजे 20 IU व्हिटॅमिन डी असते.
  3. दूध – 1 कप जास्त प्रोटीनयुक्त दुधात सुमारे 100 IU व्हिटॅमिन डी असते; तथापि, जास्त प्रोटीनयुक्त दुधामध्ये नियमित दुधापेक्षा सोडियम आणि साखर देखील असते.

बहुतेक मल्टीविटामिनमध्ये 400-800 IU व्हिटॅमिन डी असतात. सूर्यप्रकाश बहुतेक लोकांना सूर्यप्रकाशाच्या प्रकाशापासून डी जीवनसत्व मिळतो, विशेषत: उन्हाळ्याच्या महिन्यात जेव्हा सूर्यप्रकाश डोक्यावर असतो.

Note – आरोग्यविषयक पोस्टमध्ये दिलेली माहिती प्राथमिक स्वरूपाची आहे. या माहितीचा उपयोग करण्यापूर्वी वैद्यकीय सल्ला नक्की घ्या.

Sharing Is Caring:

मित्रांनो तुम्हाला या वेबसाइटवर Career tips, success stories biography, general knowledge, Health tips, Tech Tips, ऑटोमोबाईल क्षेत्रातील ज्या गोष्टी आपण जाणून घ्यायला पाहिजे त्याबद्दलच ज्ञान. आणि बरच काही तुम्हाला देण्याचा प्रयत्न ज्ञानशाळा टीम करत आहे.

Leave a Comment

close button