मित्रांनो गुलाम भारताच्या अनेक कथा आहेत, ज्या इतिहासाच्या पानात नोंदवल्या गेल्या आहेत. आजची पिढी जेव्हा त्या कथा ऐकते तेव्हा रक्त खवळत तर कधी त्यांची छाती अभिमानाने फुलून येते. कधी डोळ्यात अश्रू येतात तर कधी रागाने भरून येतात. गुलाम भारताच्या इतिहासात अशीही एक रक्तरंजित कथा आहे, ज्यामध्ये ब्रिटिशांच्या अत्याचाराची आणि भारतीयांच्या हत्याकांडाची वेदनादायक घटना आहे. दरवर्षी तो दिवस आला की त्या हत्याकांडाच्या आठवणी ताज्या होतात.
हा हुतात्मा दिवस 13 एप्रिल रोजी येतो. या दिवशी जालियनवाला बाग ( Jallianwala bagh) हत्याकांड घडले. जालियनवाला बाग हत्याकांड ही प्रत्येक भारतीयासाठी अत्यंत वेदनादायी घटना आहे, ज्यामध्ये रक्ताच्या नद्या वाहत होत्या. विहिरी भारतीयांच्या मृतदेहांनी भरल्या होत्या आणि मृत्यूचे ते दृश्य प्रत्येकाच्या आत्म्याला दुखावले होते. जालियनवाला बाग हत्याकांडाच्या 103 व्या वर्धापनदिनानिमित्त जाणून घ्या त्या दिवशीच्या हत्याकांडाचा इतिहास (jallianwala bagh in Marathi) काय आहे.
जालियनवाला बाग हत्याकांडाचा इतिहास तुम्हाला माहित आहे का? | Jallianwala bagh history in marathi
जालियनवाला बाग हत्याकांड कधी झाले?
पंजाबमधील अमृतसरमध्ये जालियनवाला बाग नावाचे एक ठिकाण आहे. 13 एप्रिल 1919 रोजी याच ठिकाणी इंग्रजांनी अनेक भारतीयांवर गोळ्या झाडल्या. या घटनेत अनेक कुटुंबे उद्ध्वस्त झाली. इंग्रजांनी लहान मुले, महिला, वृद्ध यांनाही सोडले नाही. त्यांना कोंडून गोळ्या झाडल्या.
जालियनवाला बाग हत्याकांड का घडले?
खरे तर त्या दिवशी जालियनवाला बागेत इंग्रजांचे दडपशाही धोरण, रौलेट कायदा आणि सत्यपाल आणि सैफुद्दीन यांच्या अटकेच्या विरोधात सभेचे आयोजन करण्यात आले होते. मात्र, या काळात शहरात संचारबंदी लागू करण्यात आली होती. मात्र कर्फ्यूच्या दरम्यान हजारो लोक सभेला हजर राहिले होते. बैसाखीच्या निमित्ताने तेथे काही लोक आपल्या कुटुंबियांसह भरलेली जत्रा पाहण्यासाठी गेले होते.
जालियनवाला बागेतील दोषी कोण?
इंग्रज सरकारने जालियनवाला बागेत एवढ्या मोठ्या संख्येने लोक जमलेले पाहिले तेव्हा त्यांना धक्काच बसला. 1857 च्या क्रांतीची पुनरावृत्ती भारतीय पुन्हा करू पाहत असतील असे त्यांना वाटले. अशी परिस्थिती येण्याआधीच त्याला भारतीयांचा आवाज चिरडायचा होता आणि त्या दिवशी इंग्रजांनी क्रूरतेच्या सर्व मर्यादा ओलांडल्या. सभेला उपस्थित असलेले नेते भाषण देत असताना ब्रिगेडियर जनरल रेजिनाल्ड डायर तेथे पोहोचले. यावेळी 5000 लोक तेथे पोहोचल्याचे सांगण्यात येते. त्याचवेळी जनरल डायरने आपल्या 60 ब्रिटिश सैनिकांसह बागेला वेढा घातला. त्यांनी तेथे उपस्थित लोकांना इशारा न देता गोळीबार सुरू केला.
हे सुध्दा वाचा:- असा लावला ‘ॲलेक्झांडर बेल’ यांनी टेलिफोनचा शोध…
जालियनवाला बाग हत्याकांडाची थरारक 10 मिनिटे
ब्रिटिश सैनिकांनी अवघ्या 10 मिनिटांत एकूण 1650 गोळ्या झाडल्या. यावेळी जालियनवाला बागेत उपस्थित असलेल्या लोकांना त्या मैदानातून बाहेर पडता आले नाही, कारण बागेच्या आजूबाजूला घरे होती. बाहेर पडण्यासाठी फक्त अरुंद रस्ता होता. पळून जाण्याचा कोणताही मार्ग नसल्याने लोक तेथे अडकले होते.
मृतदेहांनी भरलेल्या विहिरी
इंग्रजांच्या गोळ्या टाळण्यासाठी लोकांनी तिथे असलेल्या एकमेव विहिरीत उड्या मारल्या. काही वेळात विहीरही मृतदेहांनी भरली. जालियनवाला बागेत शहीद झालेल्यांची नेमकी आकडेवारी आजही कळू शकली नाही, मात्र उपायुक्त कार्यालयात 484 शहीदांची यादी आहे. तर जालियनवाला बागेत 388 शहीदांची यादी आहे. ब्रिटिश सरकारी दस्तऐवजांमध्ये 379 मृत आणि 200 जखमी झाल्याचा दावा करण्यात आला आहे. जरी अनधिकृत आकडेवारीनुसार, ब्रिटिश सरकार आणि जनरल डायरच्या या हत्याकांडात 1000 हून अधिक लोक शहीद झाले आणि 2000 हून अधिक भारतीय जखमी झाले.
Note- मित्रांनो तुम्हाला ही पोस्ट कशी वाटली कमेंट मध्ये नक्की कळवा आणि आपल्या Facebook, Instagram आणि Sharechat वरील @Dnyan _Shala या पेजला नक्की फॉलो करा.
